ส้มจี๊ด
ชื่อสามัญ
: Kumquat
ชื่อทางวิทยาศาสตร์
: Citrus
Japonica Thunb
ชื่อวงศ์
: Rutaceae
ชื่ออื่นๆ : ส้มมะปี๊ด
(ใช้เรียกทั่วไป) , กำกั๊ด หรือ กิมกิด (ชาวจีน) , ส้มเกล่า (จ.ระนอง)
ลักษณะทั่วไป
ต้น : ไม้พุ่มขนาดกลางสูง 1.5-3 เมตร แตกแขนงเป็นพุ่มแน่น
กิ่งมีหนามแหลมคมยาว 1-3 ซม.
ใบ : รูปไข่
ปลายและโคนแหลม แผ่นใบหนาเนียน ผิวใบเป็นมันสีเขียว มีหูใบขนาดเล็ก
ดอก
: ออกดอกเดี่ยว
แต่มักออกรวมกันเป็นกลุ่มตามซอกใบและปลายกิ่ง ดอกเป็นสีขาวมีกลิ่นหอมแรง กลีบเลี้ยงรูปถ้วยปลายแยกเป็น
5 แฉก ดอกมีเกสรเพศผู้จำนวนมาก
ผล
: ค่อนข้างกลม เส้นผ่าศูนย์กลาง 1.5-3 ซม.
ผิวบางสีเขียว กลิ่นหอม เมื่อสุกสีส้ม เนื้อในมีรสเปรี้ยวจัด
ประโยชน์ของส้มจี๊ด
Ø ผลส้มจี๊ดอุดมไปด้วยวิตามินเอ
วิตามินซี และกรดอินทรีย์อีกหลายชนิดที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย
Ø ผลมีรสเปรี้ยวใช้รับประทานแทนมะนาว
หรือนำมาใช้ปรุงอาหาร ใช้แต่งรสเปรี้ยวในการทำน้ำผลไม้ ใช้ทำแยม ทำส้มจี๊ดแช่อิ่ม
ส้มจี๊ดเชื่อม ส้มจี๊ดดอง ชาส้มจี๊ด ส่วนผลสุกนำมาคั้นทำน้ำพริก ส้มเกล่า
เปลือกผลห่ามๆ นำมาจิ้มกับน้ำพริกรับประทาน หรือนำเปลือกไปดองเค็มเรียก “กิมจ๊อ’’
Øเปลือกผลมีน้ำมันหอมระเหยที่สามารถนำมาใช้เป็นส่วนประกอบสำคัญในการทำน้ำมันหอมระเหย
Ø นอกจากจะปลูกไม้กินผลแล้ว
ยังสามารถปลูกเป็นไม้ประดับได้อีกด้วย
การปลูก
Ø ควรปลูกในช่วงต้นฤดูฝน
Ø ควรขุดหลุดปลูกให้มีขนาดกว้าง & ลึก ประมาณ 50 เซนติเมตร
Ø ผสมดิน ปุ๋ยคอก
เข้าด้วยกันในหลุมให้สูงประมาณ 2 ใน 3 ของหลุม
Ø ยกถุงกล้าต้นไม้วางในหลุม ใช้มีดกรีดถุง
ดึงถุงพลาสติกออก โดยระวังอย่าให้ดินแตก
Ø กลบดินที่เหลือลงในหลุม กดดินบริเวณโคนต้นให้แน่น
Ø ปักไม้หลักและผูกเชือกยึด เพื่อป้องกันลดพัดโยก
Ø หาวัสดุคลุมดินบริเวณโคนต้น เช่น ฟางข้าว หญ้าแห้ง
Ø รดน้ำให้ชุ่ม
การดูแลรักษา
Ø ช่วงที่ใบส้มจี๊ดมีใบแก่ ใบสมบูรณ์เต็มที่ ให้งดน้ำ งดปุ๋ยให้มากที่สุด เพราะ
ต้องการทำให้ใบเหี่ยว เมื่อใบเหี่ยวผลก็จะออกเยอะ แต่ถ้าอยู่ในช่วงฝนตก
ก็ให้เอาพลาสติกคลุมโคนต้นเอาไว้
Ø ช่วงที่ผลส้มจี๊ดโตเท่าขนาดหัวไม้ขีด จึงเริ่มให้น้ำ ให้ปุ๋ย ตามปกติ
Ø เมื่อดอกส้มจี๊ดบาน ให้นับไป 7 วัน เริ่มฉีดด้วยน้ำส้มควันไม้ ควรฉีดช่วงตอนเย็น
ฉีดพ่นประมาณ 2 ครั้ง เว้นระยะเวลาฉีด 3 วัน/ครั้ง จะช่วยป้องกันเพลี้ยดูดผิวส้มจี๊ด
และจะทำให้ผิวมัน ผิวหนา ผิวสวย ขายได้ราคาดี
การเก็บเกี่ยวผลผลิต
Ø สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ เมื่อส้มจี๊ดมีอายุได้ประมาณ
1 ปี
Ø ให้เก็บส้มที่มีผลที่มีแต้มสีเหลืองนิดๆ
ไม่สุกจัดมากจนเกินไป
Ø ให้เก็บติดขั้วผล จะทำให้เก็บส้มไว้ได้นาน ไม่เน่าเสีย
Ø สามารถจำหน่ายได้ในราคากิโลกรัมละ 30-35 บาท
ข้อดีของส้มจี๊ด
Ø ส้มจี๊ดจะออกผลตลอดทั้งปี
Ø ไม่ค่อยมีโรค &
แมลงรบกวน
Ø การดูแลรักษาง่าย
Ø ตลาดมีความต้องการ เพราะ สามารถใช้ทดแทนมะนาวได้
ผู้จัดทำ
น.ส.ธนวรรณ หวานมาก ม.5/1 เลขที่ 20
